logo

145

Lublin
Plac Litewski

Opracowanie trasyDariusz MazurekDługość trasy1,4 kmDo odwiedzenia23 PKFinansowanieTrasa sfinansowana przez jej autora
Według tradycji teren obecnego placu Litewskiego miał być w 1569 roku miejscem obozowania posłów litewskich podczas podpisywania unii polsko-litewskiej oraz miejscem odebrania przez Zygmunta Augusta od księcia pruskiego Albrechta Fryderyka hołdu i przysięgi lennej. To jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Polski upamiętnia okazały pomnik w kształcie obelisku. Pierwszy pomnik nawiązujący do tego wydarzenia stanął tutaj już w roku podpisania traktatu i wystawił go sam król. Niestety wraz z przebudową okolicy i wytyczeniu tutaj placu Musztry został on w 1819 r. zniszczony. 4 lata później, w listopadzie 1823 r. Stanisław Staszic uzyskał u władz carskich, przy aprobacie cara Aleksandra I, zgodę na wzniesienie tutaj nowego pomnika. Jego uroczyste odsłonięcie nastąpiło 26 sierpnia 1826 roku. Po drugiej stronie placu znajduje się wystawiony w roku 1795 pomnik Konstytucji 3 Maja, a obok niego Grób Nieznanego Żołnierza. Niegdyś spoczywały w nim prochy obrońców Lwowa, jednak jeszcze w latach 20. XX wieku został on przekształcony w pomnik zawierający ziemię z kilku pól bitewnych. Od 2001 r. z góry dumnie spogląda na plac, siedzący na swojej ulubionej Kasztance, marszałek Józef Piłsudski. Dzisiejszy wygląd placu powstał w latach 60. XIX wieku. Znajdujące się w jego północnej części budynki to dawne pałace: Czartoryskich, Lubomirskich oraz Rządu Gubernialnego. Po przeciwnej stronie usytuowane są zabudowania zespołu klasztornego oo. kapucynów z kościołem św. apostołów Piotra i Pawła oraz okazały gmach Poczty Głównej wzniesiony w 1861 r. Swój obecny wygląd zawdzięcza on przebudowie, która miała miejsce w l. 1921-1924. Od strony południowo-zachodniej plac Litewski zamyka jeszcze neobarokowy gmach dawnej Kasy Przemysłowców Lubelskich – obecnie Grand Hotel Lublinianka – zaś od strony zachodniej – budynek dawnego Banku Polskiego wzniesiony w latach 1912–1914 i nadal będący siedzibą instytucji finansowych.
;