Prowadzone na terenie Ciechanowa badania archeologiczne sugerują, że już w okresie VII-X w. na terenie dzisiejszego miasta funkcjonowała niewielka osada. W II poł. X w. tereny te zostały włączone do państwa pierwszych Piastów. Pierwsza pisana wzmianka o Ciechanowie pochodzi z 1065 r. z dokumentu mogileńskiego wydanego przez Bolesława Śmiałego, w którym król uposaża ufundowany wówczas klasztor benedyktynów w Mogilnie. W XI w. na terenie Ciechanowa funkcjonowały już 4 kościoły, co stawiało miasto na drugim miejscu na Mazowszu. Ze względu na strategiczne położenie ciechanowski gród stanowił ważny ośrodek obronny na północnym Mazowszu. Był przez to wielokrotnie najeżdżany przez Pomorzan, Prusów i Jaćwingów, Litwinów, a później przez zakon krzyżacki. W poł. XIII w. istniała tutaj już kasztelania. Dokładna data lokacji Ciechanowa pozostaje sporna. Wiadomo, że w 1400 r. książę warszawski – Janusz I Starszy wydał przywilej, na mocy którego przeniesiono osadę w nowe miejsce. Jednak część historyków uważa, że już wcześniej Ciechanów musiał posiadać prawa miejskie. Pomyślny okres dla rozwoju miasta trwał od XIV do XVI w. Pod koniec XIV w. na mokradłach Łydyni książę Janusz I Starszy rozpoczął budowę zamku, a liczba mieszkańców sięgnęła 3,5 tys. W 1526 r., po śmierci ostatnich książąt mazowieckich, Ciechanów włączono do Korony. Miasto i okolice zostały przekazane jako wiano ślubne królowej Bonie, która znacznie przyczyniła się do jego rozwoju. Wraz z wiekiem XVII nastąpił powolny upadek miasta, spowodowany licznymi wojnami, epidemiami i pożarami. Ciechanów długo nie mógł powrócić do dawnej świetności. Dopiero w II poł. XIX w. nastąpiło ożywienie gospodarcze. W 1864 r. wybudowano tu pierwszy na Mazowszu browar parowy, w 1877 r. dotarła do miasta Kolej Nadwiślańska, a w 1882 r. wybudowano cukrownię. Wybuch I wojny światowej ponownie zahamował jego rozwój. W 1915 r. pod Ciechanowem przebiegała linia frontu niemiecko-rosyjskiego. Wraz z odzyskaniem niepodległości następuje ożywienie gospodarcze. W 1921 r. powołano średnią szkołę ogólnokształcącą, a w 1937 r. przystąpiono do rozbudowy sieci elektrycznej i budowy wodociągów. W nocy z 3 na 4 września 1939 r. miasto zostało zajęte przez Niemców. Ciechanów został wcielony do III Rzeszy. Rozpoczęła się eksterminacja ludności polskiej i żydowskiej, zbudowano 3 obozy pracy, tysiące mieszkańców miasta wywieziono na roboty do Niemiec, wielu rozstrzelano. 19 stycznia 1945 roku do Ciechanowa wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Po wojnie nastąpił szybki rozwój miasta. W latach 60. XX w. zbudowano kilka filii zakładów przemysłowych z Warszawy, a w 1975 r. Ciechanów został stolicą województwa. W tym też roku rozpoczęła pracę największa wówczas w kraju fabryka stolarki budowlanej produkująca na licencji szwedzkiej. Po reformie samorządowej miasto straciło na znaczeniu. W 1998 r. Ciechanów stał się miastem powiatowym.
tekst na podstawie wikipedii
