logo

128

Białystok
Rynek Kościuszki

Opracowanie trasyDariusz MazurekDługość trasy2,4 kmDo odwiedzenia26 PKFinansowanieTrasa sfinansowana przez jej autora
Rynek Kościuszki w Białymstoku jest zarazem sercem miasta, jak i jego wizytówką. Jego historia sięga połowy XVIII wieku, kiedy to po wielkim pożarze miasta, który w 1753 roku dwukrotnie nawiedził miasto, jego ówczesny właściciel, Jan Klemens Branicki, rozpoczął jego przebudowę, która objęła także rynek. W 1761 roku na rynku stanął ratusz z wieżą zegarową, zaś wloty wszystkich ulic na rynek zaakcentowane zostały dwukondygnacyjnymi, murowanymi kamienicami mieszczącymi obiekty obsługi podróżnych – karczmy, austerię i pocztę. Przestrzeń pomiędzy owymi kamienicami wypełniona była współgrającymi z nimi domami. Wszystkie one miały ściany frontowe i facjaty murowane. Taki stan trwał do połowy XIX wieku. Wówczas to wokół rynku zaczęło się pojawiać coraz więcej kamienic czynszowych. Pod koniec XIX wieku rynek ozdobiła fontanna. W latach międzywojennych między budynkiem ratusza a fontanną ustawiono marmurową płytę poświęconą Nieznanemu Żołnierzowi, natomiast na terenie dawnego targowiska mieszczącego się dotychczas na zachód od ratusza, ulokowano dworzec autobusów dalekobieżnych. Druga wojna światowa przyniosła całkowite zniszczenie zabudowy rynku. Najpierw Rosjanie w 1940 roku rozebrali ratusz i kramy miejskie, a następnie wycofujący się z miasta w 1944 roku Niemcy wysadzili w powietrze ocalałe dotychczas budynki. Odbudowa rynku rozpoczęła się w 1945 roku i trwała do 1958 r. Czy do końca została ona przeprowadzona należycie i z rozmysłem – zdania są podzielone. Wśród najcenniejszych obiektów skupionych wokół Rynku Kościuszki wymienić należy, obok ratusza, dawną austerię (czyli karczmę), barokowy klasztor szarytek oraz zespół katedralny, złożony z neogotyckiej bazyliki z pocz. XX wieku, barokowej plebanii z roku 1761 oraz wzniesionego w XVII wieku kościoła farnego. Kościół ten, ufundowany przez Piotra Wiesiołowskiego Młodszego, jest najstarszym zachowanym zabytkiem murowanym w mieście.
;